دکتر علی امیراحمدی

آریتمی

آریتمی نوعی اختلال در قلب است که بر میزان یا ریتم ضربان قلب تأثیر می‌گذارد. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که تکانه‌های الکتریکی‌ تنظیم‌کننده ضربان قلب، به درستی وظیفه خود را انجام ندهند. همین موضوع باعث می‌شود ضربان قلب شما خیلی سریع (tachycardia)، خیلی کند (bradycardia) و یا خیلی نامنظم (fibrillation) باشد. تقریباً همه افراد حداقل یک بار در طول عمر خود ریتم غیرطبیعی قلب را تجربه خواهند کرد و به نوعی با آریتمی قلب روبه‌رو می‌شوند.

درست است که آریتمی شایع است، اما معمولاً بی‌خطر بوده و تنها در برخی موارد مشکل‌ساز می‌شود. هنگامی که آریتمی در جریان خون تداخل ایجاد کند، می‌تواند به مغز، ریه‌ها و سایر اندام‌های حیاتی بدن آسیب برساند. در این وضعیت اگر آریتمی درمان نشود، ممکن است زندگی شما را تهدید کند.

در اکثر مواقع آریتمی علائمی از خود بروز نمی‌دهند. با این حال می‌توان موارد زیر را از نشانه‌های رایج آریتمی به شمار آورد:

• احساس ایستادن ضربان قلب در مدت زمانی بسیار کوتاه

• لرزش در گردن یا قفسه سینه

• ضربان قلب سریع

• ضربان قلب آهسته یا نامنظم

در این موقعیت‌ها باید با پزشکان متخصص در این زمینه مشورت کنید تا آریتمی قلب شما تشخیص و درمان شود.

علاوه بر این ممکن است آریتمی با علائم جدی‌تری همراه شود که در صورت مشاهده آن‌ها باید فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. این علائم عبارتند از:

• درد قفسه سینه

• تنفس دشوار

• ضعف

• سرگیجه یا سبکی سر

• غش کردن

• خستگی

• عرق کردن

گرفتگی عروق و رگ‌های خونی

گرفتگی و تنگی عروق که از آن با عنوان تصلب شرایین نیز یاد می‌شود، یکی دیگر از بیماری‌های شایع قلبی است که در اثر تجمع پلاک بروز می‌کند.

سرخرگ‌ها گروهی از عروق خونی هستند که وظیفه انتقال اکسیژن و مواد مغذی را از قلب به سایر بخش‌های بدن بر عهده دارند. با افزایش سن، چربی‌ها، کلسترول و کلسیم می‌توانند در رگ‌های خونی جمع شده و باعث

به وجود آمدن پلاک شوند. تجمع این پلاک‌ها روند جریان خون در عروق را با مشکل مواجه می‌کند. این تجمع پلاک ممکن است در هر یک از شریان‌های بدن شما از جمله قلب، پاها و کلیه‌ها ایجاد شوند.  

بروز گرفتگی عروق می‌تواند منجر به کمبود خون و اکسیژن در بافت‌های مختلف بدن شود. از سوی دیگر، تکه‌های پلاک می‌توانند شکسته شده و باعث لخته شدن خون شوند. در این مواقع اگر درمان مؤثری به کار گرفته نشود، گرفتگی رگ‌های خونی منجر به حمله قلبی، سکته مغزی و یا نارسایی قلبی می‌شود.

کاردیومیوپاتی

کاردیومیوپاتی یک بیماری پیشرونده میوکارد یا عضله قلب است. این بیماری در بیشتر موارد باعث ضعیف شدن عضله قلب می‌شود. در چنین حالتی قلب قادر نیست خون را به اندازه‌ای که باید به سایر قسمت‌های بدن برساند.

کاردیومیوپاتی انواع مختلفی دارد که توسط عوامل متعددی مانند بیماری عروق کرونر قلب یا داروهای خاص ایجاد می‌شوند. این بیماری می‌تواند منجر به بی‌نظمی ضربان قلب، نارسایی قلبی و مشکل دریچه قلب شود. در کاردیومیوپاتی درمان‌های پزشکی و مراقبت‌های بعد از آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند از نارسایی قلبی و سایر عوارض این بیماری جلوگیری کند.

بیماری‌های قلبی مادرزادی

بیماری‌های قلبی مادرزادی یا نقص مادرزادی قلب نوعی ناهنجاری قلبی است که از بدو تولد وجود دارد. این گروه از بیماری‌های قلبی می‌توانند در عملکرد رگ‌های خونی، دیواره‌ها و دریچه‌های قلب اختلال ایجاد کنند. طیف گسترده‌ای از بیماری های قلبی مادرزادی وجود دارد که هریک از آن‌ها ویژگی‌های مختص خود را دارند. این بیماری‌ها در برخی موارد حتی علائم خاصی ندارند اما گاهی اوقات می‌توانند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

خوشبختانه در دهه‌های گذشته و با پیشرفت درمان‌های پزشکی، تقریباً همه کودکان مبتلا به بیماری‌های قلبی مادرزادی از مرگ نجات یافته و تا سالیان سال به زندگی خود ادامه می‌دهند.

بیماری‌های عروق کرونر (CAD)

بیماری‌های عروق کرونر (CAD) یکی از رایج‌ترین بیماری‌های قلبی است .این بیماری باعث اختلال جریان خون در رگ‌هایی می‌شود که وظیفه خون‌رسانی به قلب را بر عهده دارند. شایع‌ترین علت CAD آسیب عروق و تجمع پلاک کلسترول در رگ‌های خونی است. این موضوع باعث گرفتگی رگ‌های خونی شده و فعالیت قلب را مختل می‌کند.

چهار شریان اصلی کرونر که در سطح قلب قرار دارند، اکسیژن و خون غنی از مواد مغذی را به قلب شما می‌رسانند. زمانی که یک یا چند شریان به طور جزئی یا کامل مسدود شوند، کاهش جریان خون دور از انتظار نیست.

قلب عضله‌ای است که وظیفه پمپاژ خون در بدن را بر عهده دارد. یک هر روز تقریباً 11300 لیتر خون را بدن شما به حرکت در می‌آورد. در پی بروز CAD و کاهش جریان خون، قلب نمی‌تواند به درستی وظایف خود را انجام دهد و همین موضوع باعث پیدا شدن بیماری‌های قلبی می‌شود.

عفونت‌های قلبی

عفونت‌های قلبی زمانی اتفاق می‌افتند که یک ماده تحریک‌کننده مانند باکتری، ویروس، انگل یا مواد شیمیایی به عضله قلب شما برسد. این عفونت می‌تواند باعث التهاب یا آسیب در پوشش داخلی قلب، دریچه‌ها، غشای خارجی یا خود عضله قلب شود. به طور کلی عفونت‌های قلبی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• پریکاردیت تورم و تحریک پریکارد است. پریکارد غشای نازک کیسه مانندی است که قلب شما را احاطه کرده است. این بیماری معمولاً به طور ناگهانی شروع می‌شود اما طول عمر آن‌ها کوتاه بوده و برای مدت زمان طولانی باقی نمی‌ماند. پریکاردیت در اکثر مواقع خفیف است و به خودی خود بهبود می‌یابد؛ با این حال در موارد شدید ممکن است به دارو یا جراحی نیاز شود.

• آندوکاردیت عفونت دریچه‌ها یا پوشش داخلی قلب است. این عفونت می‌تواند به قلب شما آسیب برساند و باید سریعاً درمان شده تا از عوارض کشنده آن جلوگیری شود.

• میوکاردیت یک بیماری قلبی نادر است که با التهاب و آسیب به عضله قلب همراه است. این بیماری در اثر عفونت ویروسی یا پاسخ خود ایمنی خود را نشان می‌دهد.