دکتر علی امیراحمدی

جراحی لاغری یک روش عالی برای لاغری سریع است و نه یک معجزه!

باید بدانید که صرفا انجام جراحی لاغری باعث کاهش وزن سریع نمی‌شوند و کل روند درمان چاقی با جراحی به سطح بالایی از تعهد و انطباق شما با برنامه غذایی و ورزشی پس از آن بستگی دارد. حتی ممکن است قبل از جراحی لاغری پزشک از شما بخواهد که رژیم غذایی سختی را دنبال کنید زیرا این مسئله در افزایش سرعت کاهش وزن، کمک به بهبود معده و کاهش عوارض جانبی جراحی موثر است. اصولا تا یک ماه اول وعده غذایی اصلی شما شامل مایعات و غذاهای صاف شده است و در ماه دوم و سوم می‌توانید غذاهای جامد میکس شده و نرم مصرف کنید. بدین‌شکل پس از پایان ماه سوم و در صورت مشاهده روند کاهش وزن 2.5 تا 5 کیلو در هر هفته می‌توانید به یک رژیم غذایی طبیعی اما کم‌کالری بازگردید. اصولا هر عاملی که مانع از تداوم این روند کاهش وزن هفتگی شود، می‌تواند باعث بروز استپ وزنی شود.

دلایل استپ وزنی یا افزایش وزن بعد از جراحی لاغری

بعد از جراحی لاغری به‌دلیل کاهش حجم معده و قدرت جذب آن، بدن کالری کمتری دریافت می‌کند. در نتیجه برای جبران به‌سراغ سوزاندن گلیکوژن یا همان ذخیره گلوکز در کبد و ماهیچه‌ها می‌رود و کاهش وزن قابل توجهی مشاهده می‌شود. در مرحله بعد بدن به‌سراغ سوزاندن ذخایر چربی بدن و پروتئین موجود در عضلات می‌رود. در اثر تحلیل عضلات معمولا متابولیسم بدن تا حدودی کُند می‌شود و همین مسئله می‌تواند باعث آغاز استپ وزنی در شش هفته، سه ماه، شش ماه یا نه ماه پس از جراحی لاغری شود. بهتر است بدانید که با ادامه کاهش متابولیسم یا سوخت‌وساز بدن، کالری‌سوزی کمتری رخ می‌دهد و علاوه‌بر توقف کاهش وزن می‌تواند منجر به افزایش وزن نیز شود. بنابراین به محض مشاهده استپ وزنی باید با پزشک خود مشورت کنید. از دلایل مختلف استپ وزنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خوردن میزان غذای روزانه کمتر از برنامه غذایی به امید کاهش وزن سریع‌تر

• سختگیری نکردن در مورد عادت‌های غذایی یا کوتاهی در رعایت دقیق برنامه غذایی پزشک

• عدم فعالیت بدنی

• استرس زیاد

• احتباس مایعات در بدن

• ابتلا به بیماری‌هایی مثل دیابت، کم‌کاری تیروئید و سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

جالب است بدانید که بدن انسان در صورت عدم دریافت کالری کافی، به‌منظور تطابق با شرایط جدید به سمت کاهش متابولیسم می‌رود. البته نبود یا کاهش فعالیت بدنی نیز در بروز این مساله موثر است. در مقابل، پرخوری بعد از یک دوره کاهش وزن نیز می‌تواند روند لاغری را آهسته کند. بنابراین به جز بیماری‌های جسمی و روانی، عامل اصلی استپ وزنی یا افزایش وزن بعد از جراحی لاغری، نداشتن یک برنامه منظم و دقیق تحت نظر پزشک است. استرس زیاد می‌تواند باعث افزایش ترشح هورمون کورتیزول در بدن شود که با احتباس مایعات در بدن همراه است. عوامل دیگری مثل مصرف نمک زیاد، داروهای کورتیکواستروئید، مکمل‌هایی مانند کراتین، افزایش مصرف کربوهیدرات نیز می‎توانند باعث احتباس مایعات در بدن و بروز استپ وزنی شوند.

راهکارهایی برای برخورداری از یک روند کاهش وزن مداوم بعد از جراحی لاغری

رعایت نکاتی مثل به‌آرامی غذا خوردن و نوشیدن، کاهش فاصله زمانی بین وعده‌های غذایی و در عین حال کوچک کردن هر وعده غذایی، نوشیدن مایعات فراوان در بین وعده‌ها، جویدن کامل غذا، مصرف روزانه 50 تا 60 گرم پروتئین، پرهیز از غذاهایی که سرشار از قند و چربی هستند، می‌تواند کمک زیادی به شما در پیشگیری از بروز استپ وزنی کند. سعی کنید با مصرف روزانه مولتی‌ویتامین و قرص‌های مکمل طبق دستور پزشک، مانع از کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری شوید زیرا این مسئله در کاهش متابولیسم بدن موثر است. برای شروع فعالیت بدنی نیاز است تا روزهای اول بعد از جراحی شروع به پیاده‌روی آرام کنید. به‌مرور پس از پایان دوران نقاهت، باید برای مدت طولانی به‌سراغ انجام تمرینات ورزشی مانند راه رفتن سریع، دوچرخه‌سواری و شنا تحت نظر پزشک بروید. در صورت داشتن استرس بیش‌ازحد روزانه، حتما به کمک مشورت با یک روانپزشک یا روانشناس آن را کنترل کنید. از اثرات مفید خواب شبانه کافی غافل نشوید.

سخن آخر

با توجه به نکات ذکر شده احتمالا متوجه شده‌اید که ادامه مراجعه منظم به پزشک و پیروی از یک سبک زندگی سالم برای اطمینان از نتایج طولانی‌مدت کاهش وزن بسیار مهم است. در غیر این صورت با استپ وزنی مواجه خواهید شد که تا رفع شدن آن زمان کافی برای یک لاغری سریع را از دست خواهید داد!